بانکها عامل خلق نقدینگی/ دومینوی کاهش ارزش پول ملی کی تمام می شود؟
یک کارشناس پولی و بانکی یکی از معضلات بنگاهداری بانکها را چاپ غیرمستقیم پول و کاهش ارزش ریال عنوان کرد.
اسحاق سعیدیان کارشناس پولی و بانکی در گفتگو با مثبت بورس با بیان این که بانکها ناگزیر به بنگاهها هستند تا منافع خود را تأمین نمایند، گفت: در کنار بنگاهداری به چاپ پول غیرمستقیم میرسیم که بانکها از طریق بنگاهداری به سیستم اقتصادی کشور تحمیل میکنند و در این راستا بانکها تشکلهای زیر مجموعه خود را تشکیل داده و منابع دریافتی را به این زیر مجموعهها تخصیص میدهند و در نهایت حجم نقدینگی زیادی را به اقتصاد کشور تحمیل میکنند و این نقدینگی فاقد پشتوانه صحیحِ پولی و بانکی است و نتیجه آن تورمی است که با آن درگیر هستیم.
وی از دیگر مشکلات این بنگاهداری را کاهش مداوم ارزش پول ملی عنوان کرد و با اشاره به این که چاپ مستقیم پول توسط بانکهای کشور صورت میگیرد، افزود: بسیاری از بانکهای کشور دارای ناترازی هستند که مشهود و نامشهود میباشد و بر اساس قانون جدید پولی و مالی که در سالهای اخیر بهروزرسانی شده، امیدواریم که این معضل اصلاح شود؛ ولی رویه قبلی فعلاً لغو نشده است و بهطورکلی با بانکهایی روبهرو هستیم که عدم کفایت لازم داشته و به کار خود نیز ادامه میدهند.
وی یادآور شد: این بانکها بهصورت غیرمستقیم برای تأمین اعتبار و موجودی اقدام به خلق نقدینگی بدون پشتوانه انجام داده و با چاپ پول سعی دارند بقای خود را ادامه دهد و حال باید دید این دومینو در کجا متوقف میشود و از طرفی دیگر برخی بانکها هم پول چاپ کرده و ایجاد ناترازی مینمایند و از دیگر سو اقدام به بنگاهداری در کشور مینمایند و ازاینرو منابعی در اختیارشان قرار میگیرد که به زیر مجموعههای خود اختصاص میدهند درحالیکه این منابع باید برای حوزه تولید در کشور هزینه شود.
این استاد دانشگاه با اشاره به سازوکار قانونی که بانکهای برای خود ایجاد کردهاند، گفت: بانکها شبکهای در زیر مجموعه خود ایجاد کرده و تسهیلاتی به این زیر مجموعهها اعطا مینماید و از این پول در شبکه املاک یا بازار ارز و دیگر بازارهای موازی استفاده میکنند و خروجی آن در یک جمله تورم، خلق نقدینگی و چاپ پول بدون پشتوانه خواهد بود و از طرفی کاهش ارزش ریال را دامن میزند.
سعیدیان در بخشی دیگر از این میزگرد اقتصادی در رادیو گفتوگو با تأکید بر این که بانکها بهصورت غیرمستقیم در حال تزریق نقدینگی و خلق پول در اقتصاد کشور هستند، اظهار کرد: قطعاً چاپ پول وظیفه بانک مرکزی است و در حیطه وظایف این نهاد است؛ از طرفی مهمان برنامه اعلام کردند بانکها نمیتوانند حجمی از نقدینگی را وارد اقتصاد کنند؛ ولی آیا برخی از بانکهای کشور زیر مجموعههایی برای خود ایجاد کردند و تسهیلات و رقمهایی به دستشان میرسد که به سمت تولید ناخالص ملی برود و باید دانست آیا بانک این ارقام را در اختیار زیر مجموعههای خود قرار میدهد؟!
این کارشناس پولی و بانکی با اشاره بهاضافه برداشت بانکها و نیز زیان انباشته بسیاری از آنها که با اضافه برداشت از بانک مرکزی منجر به خلق پول غیرمستقیم میشود، خاطرنشان کرد: ۵۰۰ همت اضافه برداشت صورت گرفته که به چاپ پول غیرمستقیم منتج گشته و این اضافه برداشت به پول ملی ضربه میزند و به بنگاههای تولیدی نمیرسد و به بازارهای موازی سر ریز میکند و از طرفی بانکها نیز در بازارهای موازی از جمله مسکن ذی نفع هستند.