نقدینگی باید بطور واحد در بانک مرکزی مدیریت شود

عضو اندیشکده پولی و بانکی پیشنهاد یک داشبورد در بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی را مطرح کرد که اعضای آن متشکل از نهادهای مختلف مالی در کشور شامل گمرک، وزارت صمت و راه ‌و شهرسازی و… باشند.

مهدی بیات منش عضو اندیشکده پولی و بانکی در گفتگو با مثبت بورس؛ با بیان اینکه بحثی که در حوزه نقدینگی در دانشگاه جریان دارد، عمدتا متعلق به ایران می‌باشد، گفت: در حوزه جهانی شاخص نقدینگی را به صورت متفاوت تعریف می‌کنند ولی بحث ما ناظر بر نقدینگی در کشور ایران است که به دارایی‌های نقدی اشاره دارد و وقتی نام نقدینگی به میان آید، اذهان به سمت اسکناس و سکه و… می‌رود.

این پژوهشگر و کارشناس اقتصادی گفت: از نظر فرمولی نقدینگی مجموعه پول و شبه پول می‌باشد که پول در واقع اسکناس و سکه و سپرده‌های دیداری است که شامل سپرده‌های کوتاه مدت با قابلیت چک کشیدن می‌باشد و به راحتی می‌توان آن را خرج کرد اما شبه پول، پس اندازی است که باید به حساب‌هایی تبدیل شود که قابلیت چک کشیدن را دارند.

وی با بیان این توضیح اضافه کرد: در مجموع وقتی بحث شاخص نقدینگی در کشور مطرح می‌شود، مسائل قدری با آن چه در شرکت‌ها درباره نقدینگی مطرح است، متفاوت می‌شود چراکه در شرکت داری نیز بحث نقدینگی وجود دارد و در یک مثال ساده باید گفت اگر اقتصاد به بدن انسان تشبیه شود، این بدن دارای قلب و مغز و سیستم‌های مختلف می‌باشد و در این بین خونی که غذا را به اعضای دیگر می‌رساند، بهترین مثال برای نقدینگی است.

راهکارهای ۹ گانه دولت برای کنترل نقدینگی

حال باید دید آیا می‌توان فشار این جریان خون را اندازه گیری کرد و نیز امکان بالاتر رفتن این فشار و زیان بار بودنِ آن وجود دارد؟ که در پاسخ باید جوابی مثبت داد و در این بین به مبحث کنترل نقدینگی می‌رسیم که باید در یک چارچوب مشخص مدیریت شود.

بیات منش در بخشی دیگر سخنان خود با بیان اینکه در حال حاضر ۹ راهکار در حال انجام است تا نقدینگی در کوتاه، میان و بلند مدت مدیریت شود، گفت: اراده وجود دارد تا کنترل و مدیریت دقیق تر شکل گیرد.

وی در این راستا به حفظ برداشت تنخواه دولت از منابع بانک مرکزی، برقراری انضباط مالی دولت، تقویت حکمرانی ریال، سند تحول بانکی، کاهش سرعت چاپ پول، کنترل اضافه برداشت بانک‌ها، تشکیل شورای ثبات مالی، اصلاح تراز نامه بانک‌ها، تعدیل بدهی دولت به بانک‌ها و…اشاره کرد که به عنوان راهکارهای دولت یا در حال انجام است و یا در برنامه‌های پیش رو اجرایی می‌شود.

پیشنهاد مدیریت نقدینگی با محوریت بانک مرکزی

بیات منش همچنین پیشنهاد یک داشبورد در بانک مرکزی برای کنترل نقدینگی را مطرح کرد و گفت: هر وقت درگاه مدیریت و کنترل نقدینگی را مطرح می‌کنیم، اذهان سریعا به سمت نهاد بانک مرکزی رفته و آن را فرمانده می‌دانند چراکه تصور می‌شود تنها نهادی که می‌تواند نقدینگی را مدیریت کرده و مسئولیت پاسخگویی دارد، بانک مرکزی است.

این گفته درست است ولی صرفا بانک مرکزی در نظر نیست و حتی سیستم گمرک، مدیریت واردات، وزارت صمت و انحصاری نشدن بازارهایی نظیر خودرو و مدیریت صحیح و بازاری مثل مسکن نیز باید در نظر گرفته شود و در حقیقت باید یک داشبورد یکپارچه داشته باشیم که اعضای آن از نهادهای مختلفی باشند و اطلاعات را تجمیع و پایش نمایند.