از ناکامی در توسعه موفق صادرات تا نبود شناخت کافی به فلسفه تشکیل مناطق آزاد

عباس پاپی زاده نماینده مجلس شورای اسلامی در گفتگو با مثبت بورس درباره وضعیت مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور ضمن اذعان به تناقض قانونی در حوزه مناطق آزاد بیان کرد: بیش از ۹۵ درصد قوانین مربوط به مناطق آزاد که در مجلس به تصویب رسیده در قالب لایحه و از سوی دولت به مجلس ارائه شده و بنابراین این تناقض ها از دولت ها نشأت می گیرد.

وی با بیان اینکه مناطق آزاد موفق به توسعه صادرات نشدند افزود: آمارهای ۱۰ ماهه سال ۱۴۰۲ درخصوص تراز تجاری در ۱۶ منطقه آزاد فعال و غیرفعال نشان می دهد که صادرات در این مناطق ۲,۲ دهم میلیارد دلار و واردات ۴.۸ دهم میلیارد دلار بوده است.

این نماینده مجلس اضافه کرد: کل سرمایه گذاری در مناطق آزاد از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۹ کمتر از ۲ میلیارد دلار بوده درحالیکه میزان جذب سرمایه در دیگر مناطق به غیر از مناطق آزاد در همین بازه زمانی، ۱۶ میلیارد دلار اعلام شده است.

در ادامه علی زارعی مدیرعامل منطقه آزاد اروند  نیز در گفتگو با مثبت بورس اظهار کرد: فرهنگ مناطق آزاد هنوز در کشورمان جا نیفتاده و شناخت کافی هم نسبت به فلسفه تشکیل مناطق آزاد وجود ندارد.

وی افزود: اگرچه قانون مناطق آزاد که در سال ۱۳۷۲ به تصویب رسید قانون درست و جامعی بوده اما وضعیت کنونی مناطق آزاد ناشی از عدم شناخت درست و عدم اجرای درست این قانون است.

مدیرعامل منطقه آزاد اروند از تصویب بیش از ۱۸۲ عنوان قانون متناقض با فلسفه تشکیل مناطق آزاد سخن گفت و عنوان کرد: یکی از مهم ترین این قوانین متناقض، قانون مالیات بر ارزش افزوده است.

زارعی با بیان اینکه موفق نبودن مناطق آزاد در ایران دلیل نمی شود که از فواید این مناطق چشم پوشی کرد گفت: با وجود همه محدودیت های قانونی در مناطق آزاد اما اقدامات خوبی در دولت سیزدهم در این حوزه صورت گرفته است.

 علیرضا مناقبی رئیس مجمع عالی واردات ایران نیز به مثبت بورس گفت: ما نسبت به مناطق آزاد سواد کافی نداریم و فقط مناطق آزاد را درست کردیم که عده خاصی منتفع و مردمی بیچاره و گرفتار شوند.

وی با اذعان به این مطلب که از ظرفیت های منطقه آزاد کیش به خوبی استفاده نمی شود افزود: تمام مجوزهایی که درمورد پروژه های منطقه آزاد کیش صادر شده سرمایه های مردم را به فنا داده و سرمایه مردم در آن آب و هوا در حال از بین رفتن است.

رئیس مجمع عالی واردات ایران تصریح کرد: هدف از ایجاد مناطق آزاد این است که زیرساخت های موجود را به سطح بالا برسانیم و ارتباط اقتصادی و تعامل را با هزینه پایین تر و ارائه خدمت بهتر به مردم و سرزمین مادری و کشورهای اطراف مناطق آزاد انجام دهیم که هیچ یک از اینها به نتیجه نرسیده است.

این مقام مسئول در پایان با بیان اینکه رئیس منطقه آزاد کیش باید درمورد سرمایه های مردم در این منطقه پاسخگو باشد گفت: هر مدیری قبل از اینکه منطقه آزادی را تحویل بگیرد باید درمورد آن مطالعه کافی داشته باشد.

به گفته سعید پورعلی کارشناس مناطق آزاد و عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی یکی از مهم ترین معضلات مناطق آزاد در ایران این است که به عنوان یک پروژه ملی و مورد اجماع به آن نگاه نشده است.

وی در جریان  در گفتگو با مثبت بورس افزود: پیام منطقه آزاد این است که از یک اقتصاد بسته و تعرفه ای و غیررقابتی و خصولتی به یک اقتصاد باز و رقابتی و پیوسته به بازارهای جهانی حرکت کنیم اما آیا تحریم های داخلی و خارجی اجازه می دهند که مناطق آزاد کارکرد اصلی خود را داشته باشند؟!

کارشناس مناطق آزاد با بیان اینکه منابع عمومی دولت باید صرف تأمین زیرساخت های مورد نیاز مناطق آزاد شود مطرح کرد: طبق گزارشی که در سال ۲۰۱۹ ارائه شده منطقه آزاد را زمانی می توان ارزیابی کرد که آماده سازی زیرساخت های آن انجام شده باشد.

پورعلی تصریح کرد: وقتی میانگین عمر مدیریتی مناطق آزاد دو سال است طبیعی است طرف مذاکره کننده هم اعتماد کافی پیدا نمی کند ضمن اینکه برخی مدیران فلسفه وجودی و مبانی منطقه آزاد را قبول ندارند و باور ندارند که این مناطق باید توسط بخش خصوصی اداره شوند.